Ispanaklı Börek Tarifi

Ispanaklı börek, Türk mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden biridir. Kıyılmış taze ıspanağın, çıtır çıtır yufkaların arasında peynir ve baharatlarla buluştuğu bu enfes börekte, sağlık ve lezzet mükemmel bir uyum yakalıyor. Hem besleyici hem de pratik olan ıspanaklı börek, kahvaltıların yıldızı olmakla kalmayıp, çay saatlerinin de vazgeçilmez atıştırmalığı olarak sofralarımızı süslüyor. Ev yapımı böreğin o eşsiz kokusu mutfağınızı sardığında, misafirlerinizin gözlerinin içi gülecek.

Yemeğin Tarihçesi ve Hikayesi

Ispanaklı börek, Türk mutfağının en sevilen geleneksel lezzetlerinden biridir. Kökleri Orta Asya’ya kadar uzanan börek kültürü, Türklerin göçebe yaşamlarından yerleşik hayata geçişlerinde önemli bir rol oynamıştır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde saray mutfağında da özel bir yere sahip olan börek çeşitleri arasında ıspanaklı börek, hem besleyici değeri hem de lezzeti ile öne çıkmıştır.

16. yüzyılda Osmanlı saray mutfağında “sebzeli börek” olarak anılan bu lezzet, zamanla halk mutfağında da vazgeçilmez bir yemek haline gelmiştir. Ispanak, Selçuklu döneminden beri Anadolu’da yetiştirilen ve şifalı olduğuna inanılan bir sebze olarak bilinir. Böreğin içinde kullanılması, hem ekonomik hem de besleyici bir alternatif sunmuştur.

İlginç bir bilgi olarak, eski İstanbul’un mahalle fırınlarında, kadınlar hazırladıkları börekleri pişirmek için sıraya girerlerdi ve her ailenin kendine özgü bir ıspanaklı börek tarifi vardı. Bu tarifler, anneden kıza geçen değerli bir miras olarak görülürdü. Günümüzde hala birçok Türk evinde özel günlerin ve misafir ağırlamanın vazgeçilmez lezzetlerinden biri olmaya devam etmektedir.

Malzemeler

Hamur için:

• 3 su bardağı un
• 1 çay bardağı sıvı yağ
• 1 adet yumurta
• 1 tatlı kaşığı tuz
• 1 su bardağı ılık su

İç harcı için:

• 500 gram taze ıspanak
• 2 adet orta boy soğan
• 1/2 demet maydanoz
• 200 gram beyaz peynir
• 1 çay kaşığı karabiber
• 1 çay kaşığı tuz

Üzeri için:

• 1 adet yumurta sarısı
• 2 yemek kaşığı sıvı yağ
• 1 çay kaşığı çörek otu
• 1 çay kaşığı susam

Katları yağlamak için:

• 1/2 su bardağı sıvı yağ
• 1/2 su bardağı eritilmiş tereyağı

Yapılışı

1. İlk olarak 500g ıspanağı yıkayıp ince ince doğrayın. Ispanakları doğrarken saplarını ayırmayı unutmayın.
2. 1 adet orta boy soğanı küp küp doğrayın ve 2 yemek kaşığı sıvı yağda pembeleşene kadar kavurun.
3. Kavrulan soğana doğranmış ıspanakları ekleyin. Ispanaklar suyunu salıp çekene kadar orta ateşte yaklaşık 5-7 dakika pişirin. (Püf noktası: Ispanakları fazla pişirmemeye dikkat edin, rengi ve lezzeti kaybolmasın)
4. Pişen ıspanaklı harcın içine 1 çay kaşığı tuz, yarım çay kaşığı karabiber ve 150g ufalanmış beyaz peynir ekleyip karıştırın. Ocaktan alıp soğumaya bırakın.
5. Yufkaları sermeye başlamadan önce, fırını 180 derece ısınması için açın.
6. Dikdörtgen bir fırın tepsisini yağlayın. 5 adet baklavalık yufkanın her birini tepsiye sermeden önce sıvı yağ ile fırçalayın. (Püf noktası: Yufkaları tepsiden taşırarak serip kenarlarını içe doğru katlayın)
7. 5 kat yufka serdikten sonra soğumuş olan ıspanaklı harcı yufkaların üzerine eşit şekilde yayın.
8. Harç üzerine tekrar 5 kat yufkayı aynı şekilde yağlayarak serip, en üst yufkayı da yağlayın.
9. Böreği dilimlemeden önce üzerine 1 yumurtayı çırpıp sürün. (Püf noktası: Yumurtayı sürmeden önce böreğin üzerini çatalla hafifçe çizin, böylece daha çıtır olacaktır)
10. Dilimledikten sonra 180 derecede önceden ısıtılmış fırında yaklaşık 30-35 dakika, üzeri kızarana kadar pişirin.
11. Fırından çıkardıktan sonra 10 dakika kadar dinlendirin ve sıcak servis yapın.

İhtiyacınız olan malzemeler:
– 500g ıspanak
– 10 adet baklavalık yufka
– 1 adet orta boy soğan
– 150g beyaz peynir
– 1 adet yumurta
– Sıvı yağ
– Tuz
– Karabiber

Öneriler ve Püf Noktaları

Servis Önerileri:

• Sıcak veya ılık olarak servis edilebilir
• Yanında ayran, yoğurt veya çay ile servis edilebilir
• Kahvaltıda veya ara öğün olarak tüketilebilir
• Dilerseniz üzerine susam veya çörek otu serpebilirsiniz

Saklama Koşulları:

• Oda sıcaklığında 1 gün saklanabilir
• Buzdolabında hava almayacak şekilde 2-3 gün saklanabilir
• Dilimlenerek buzlukta 1 ay saklanabilir
• Tüketmeden önce hafifçe ısıtılması önerilir

Alternatif Malzemeler:

• Ispanak yerine pazı kullanılabilir
• Yufka yerine milföy hamuru tercih edilebilir
• Beyaz peynir yerine lor peyniri kullanılabilir
• İç harcına havuç veya patates eklenebilir

Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Ispanaklar iyice yıkanmalı ve suyu süzülmelidir
• Yufkalar çok ince olmamalıdır, yırtılabilir
• Yağ miktarı az olursa börek kuru olabilir
• Fırın ısısı çok yüksek olmamalıdır, üstü hemen yanabilir
• Yufkaların arası yeterince yağlanmalıdır
• İç harç çok sulu olmamalıdır